Rak piersi i jego profilaktyka to sprawa naprawdę dużej wagi – czas oswoić temat! Czy późna ciąża, zła dieta i stres mogą zwiększyć szansę na zachorowanie? Czy każdy guz wykryty w piersi jest rakiem, czy jest dziedziczny i w końcu – czy możemy mu jakoś przeciwdziałać?
# kogo dotyczy rak piersi?
Rak piersi powstaje w wyniku mutacji komórek organizmu, które zaczynają dzielić się i powielać bez żadnej kontroli. Zdolność do takiej mutacji może być dziedziczna, jednak stanowi tylko 5-10% przypadków. Niestety tendencja do zachorowań wzrasta z wiekiem, ale należy też zwrócić uwagę na wpływ diety i trybu życia. Wysoki poziom cholesterolu i brak aktywności fizycznej sprzyjają nadwadze, a w konsekwencji zwiększeniu ryzyka rozwoju nowotworu piersi. Kobiety, które zaszły w ciążę w późnym wieku, bądź nie rodziły w ogóle, również są bardziej narażone na rozwój choroby. Naukowcy coraz częściej szukają też zależności pomiędzy powstaniem i rozwojem nowotworu, a stresem. Według badań opublikowanych na łamach Journal of Clinical Investigation długotrwały stres może przyczynić się do przerzutów raka piersi, a u pacjentów onkologicznych powiązany jest z gorszymi efektami leczenia klinicznego.
#niepokojące objawy
Rak piersi często nie wiąże się z zauważalnymi na pierwszy rzut oka objawami, dlatego tak ważna jest wnikliwa obserwacja i regularne badania. Co powinno zwrócić naszą uwagę? Przede wszystkim wyczuwalne zgrubienia lub guzki, które pojawiają się w piersi, lub pod pachą oraz zmiany skórne w okolicy biustu. Ból i tkliwość piersi, całościowe bądź częściowe opuchnięcie, zaciągnięcie brodawki, czy wydobywające się z piersi upławy również mogą wskazywać na zmiany nowotworowe. Objawy te wymagają konsultacji z lekarzem, szczególnie wtedy, gdy nie ustępują w różnych fazach cyklu.
#samobadanie
By zwiększyć szanse na wczesne wykrycie ewentualnej choroby, każda kobieta po 20. roku życia powinna regularnie badać piersi. Kontrola przeprowadzana co miesiąc i kilka dni po menstruacji składa się z oglądania piersi oraz badania dotykowego. Pierwszy etap powinnyśmy wykonywać w pozycji stojącej przed dużym, ściennym lustrem. Wtedy oceniamy, czy nie zaszły zmiany w kształcie, symetrii i wielkości piersi, a także w kolorze i strukturze skóry biustu. Następnie unosimy ramiona, zakładamy ręce za głowę i przyglądamy się piersiom z profilu, zwracając uwagę na okolice pach. Ostatnim etapem oglądania jest pochylenie się do przodu. Wtedy zwracamy szczególną uwagę na zmiany kształtu biustu, marszczenia skóry oraz ewentualne zaciągnięcia. Badanie dotykowe wykonujemy w pozycji stojącej i leżącej, ręką przeciwną do strony badanej piersi. Polega ono na wykonywaniu okrężnych ruchów i stopniowym zwiększaniem nacisku, co pozwala wyczuć również głębiej osadzone guzy. Kręgi zataczamy od brodawki, kierując się na zewnątrz piersi.
#jak się bronić?
Zarówno w profilaktyce jak i leczeniu nowotworu piersi bardzo ważny jest całokształt rzeczywistości, w jakiej się poruszamy. Zmniejszenie poziomu stresu, regeneracja organizmu podczas snu i aktywność fizyczna to kilka z wielu czynników, na które mamy wpływ. Pomocne są też świadome zakupy – niektóre składniki kosmetyków lub wysoko przetworzonej żywności mogą wykazywać działanie rakotwórcze, dlatego zwracajmy uwagę na skład kupowanych produktów. Odpowiednia dieta również może chronić nasz organizm. Dobroczynne właściwości w przypadku ryzyka wystąpienia raka piersi wykazują produkty bogate w antyoksydanty. Zwalczają one wolne rodniki, które uszkadzają zdrowe komórki. Włączajmy do swojego menu produkty zawierające witaminy C, E i A oraz selen. Najwięcej tych związków znajdziemy w warzywach i owocach. Cennym narzędziem profilaktyki są też produkty o wysokiej zawartości błonnika, który wiąże w jelitach substancje rakotwórcze obecne w pożywieniu, pozwalając na wydalenie ich z organizmu, zanim przedostaną się do krwi. Kwasy omega-3 zawarte w rybach i olejach roślinnych również pomagają zapobiegać rakowi piersi.
Bez względu na genetyczne predyspozycje czy przebyty nowotwór – każda z nas ma realny wpływ na zmniejszenie ryzyka zachorowania. Październik jest miesiącem profilaktyki i walki z nowotworem piersi oraz idealnym momentem na wdrożenie pozytywnych zmian. Badajcie się i pamiętajcie – nie każdy guz wykryty w piersi jest rakiem! Jeśli chcecie zgłębić swoją wiedzę lub po prostu szukacie pomocy, wejdźcie na stronę Fundacji Rak’n’ Roll.
